Dowladda Cameroon ayaa diyaarinaysa rakibaadda qaybaha bariiska iyo basasha ee afar gobol oo dalka ah. Hindisuhu wuxuu la jaan qaadayaa Wajiga 2 ee Mashruuca Taageerada Horumarinta Silsiladda Qiimaha Badeecooyinka (PAFDA) oo ay taageerto Sanduuqa Caalamiga ah ee Horumarinta Beeraha (IFAD).
Hélène Misse Marrigoh, Isuduwaha PAFDA ee Cameroon, ayaa bilaabay qoritaanka lataliye si uu u fuliyo qiimeynta saameynta deegaanka iyo bulshada ee la xiriirta rakibidda qaybahan habraaca. Natiijada daraasaddan ayaa noqon doonta hage lagu yareeyo, laga fogaado, baabi'iyo ama lagu magdhabo saamaynta xun ee uu mashruucu ku yeelan karo deegaanka. Qandaraaslayaasha danaynaya waxay haystaan ilaa Agoosto 1, 2022, inay ka soo jawaabaan.
PAFDA 2 (2020-26), IFAD waxay ballan qaaday inay CFA28.5 bilyan ku durto qaybaha bariiska iyo basasha. Dhanka bariiska, kheyraadka waxaa si toos ah uga faa'ideysan doona 64 iskaashatooyin wax soosaarayaal ah oo shaqeynaya wadar ahaan 19,400 hektar. Hadafka ayaa ah in la horumariyo wax soo saarka gudaha iyo in si weyn loo yareeyo soo dejinta. Qaybta basasha, ujeedadu waa in la dhaafo wadarta guud ee wax soo saarka 200,000 oo tan. Si taas loo gaaro, PADFA waxay siin doontaa qoysaska soo saarayaasha ee aaga mashruuca ee Waqooyiga Fog, Waqooyi, Waqooyi Galbeed, iyo Galbeedka abuur la xaqiijiyay: 88,320 tan oo basasha guluubka ah. Mashruucu waxa kale oo uu leeyahay qayb diiradda saarta dhimista khasaaraha ka dambeeya goosashada.
Intii lagu jiray wajigeedii koowaad, PAFDA waxay gacan ka gaysatay kor u qaadista celceliska dakhliga soo saarayaasha basasha ku dhawaad 60%. Khasaaraha dalagga ka dib, oo markii hore lagu qiyaasay 18%, ayaa hoos u dhacay 10% hal sano gudaheed. Isla markaana, qiimaha iibka wadajirka ah ee ururada beeralayda, oo ay ku jiraan iskaashatooyinka, ayaa aad u kordhay. Basasha CFA 12,000 hadda waxa lagu iibiyaa ilaa 45,000 CFA, ka dib afar bilood oo kaydinta bakhaarada cusub.
Sylvain Andzongo
Xigasho: https://www.businessincameroon.com